Thôi miên – Trị liệu tâm lý

SỬ DỤNG LIỆU PHÁP THÔI MIÊN TRONG TRỊ LIỆU TÂM LÝ

1. Về liệu pháp thôi miên

Các nhà tâm lý thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau đều cho rằng thôi miên là một công cụ hữu hiệu và đáng tin cậy. Nó được vận dụng trong lĩnh vực cưỡng hành về mặt luật pháp; trong lĩnh vực thể thao nhà nghề; khống chế cảm giác đau đớn; cai nghiện thuốc lá. Mặc dù chưa thành công trong việc chận đứng sự lạm dụng rượu và ma túy nhưng thôi miên đã thành công trong việc giúp đỡ một người muốn cai nghiện thuốc lá chấm dứt thói quen phiền toái này. Trong trị liệu tâm lý, liệu pháp thôi miên được áp dụng để chữa trị các chứng rối lọan tâm lý. Thôi miên có thể được vận dụng để nâng cao trạng thái thư giãn, gia tăng ước muốn thành công, hoặc cải biến các ý tưởng chủ bại…

Liệu pháp thôi miên (hypnotherapy) trong trị liệu tâm lý là một liệu pháp trị liệu tâm lý hiện đại. Liệu pháp thôi miên là liệu pháp bổ sung được các tổ chức như Hiệp hội Y học Anh, Mỹ , Hiệp Hội Tâm lý học Mỹ, Tổ chức Sức khỏe Thế giới, Hiệp hội Thôi miên Nha và Y học và Hiệp hội Ung thư Mỹ và các tổ chức khác công nhận.

Thôi miên là một trạng thái của trí nhớ chấp nhận cao để phù hợp với các yêu cầu được chấp nhận trong trạng thái tiềm thức của thân chủ. Theo từ điển Y học, thôi miên là một trạng thái giống như đang ngủ do nhà thôi miên gây ra trên một cá nhân. Khi đó tâm trí sẽ sẵn sàng tiếp nhận các ám thị nhiều hơn bình thường và ký ức về các biến cố đã qua – rõ ràng đã quên hẳn đi – có thể hiện rõ lại khi được gợi ý.

Liệu pháp thôi miên là việc thực hành thôi miên một người để giúp họ cải thiện các vần đề về tinh thần hoặc thể chất, ví dụ như giúp một người từ bỏ thuốc lá hoặc giảm các nỗi lo sợ ở nhà một mình, sợ chuột… Nhà trị liệu thôi miên sử dụng ngôn ngữ lời nói, lời hướng dẫn để mang thân chủ vào trạng thái mơ có nhận thức (trance), tập trung vào giao tiếp không phán xét, không hạn chế. Phần trí não vô thức chấp thuận một người mang bản thân anh ta vào tình trạng tinh thần cơ thể hiện tại của các hoạt động sóng điện não alpha hoặc theta. Nó chú ý đến việc thay đổi thật trong hệ thống niềm tin và năng lực.

Liệu pháp thôi miên là một trải nghiệm tương tác giữa nhà trị liệu thôi miên và thân chủ. Mục tiêu là khám phá ra các nguyên nhân ban đầu hoặc các vấn đề cốt lõi giúp làm rõ các hành vi tiêu cực. Sau đó nhận diện và hiểu những gì thuộc chức năng hoặc mục tiêu của nó trong quá khứ, với điều gì không nhất thiết phải tồn tại lâu hơn nữa, và làm giảm bớt các đau đớn, di chuyển hoặc thay thế nó bằng các hành vi hoặc các kết quả có lợi hơn. Đối với các vấn đề về thể chất, nó có thể được sử dụng như là một phụ tá cho việc quản lý đau đớn và chú ý đến việc giảm cảm giác đau đớn.

Trong trị liệu tâm lý sử dụng liệu pháp thôi miên giúp một người có thể học được hoặc tìm được sự thấu hiểu mới bên trong của họ thành những hành vi có lợi tích cực, bằng cách giáo dục lại và lên chương trình lại cho chính bản thân họ. Một người có thể khám phá lại, làm mạnh thêm tính sáng tạo, mở rộng tính tích cực và làm giảm tính tiêu cực. Một người có thể cải thiện trí nhớ, khả năng ghi nhớ và sự lĩnh hội cũng như cải thiện năng lực tập trung và tập trung thông qua luyện tập vận động thị giác. Thông qua Liệu pháp thôi miên một người có thể làm giảm các cơn đau mãn tính, hoặc lọai trừ căng thẳng, sự lo lắng và nỗi ám ảnh sợ hãi. Học cách THƯ GIÃN, sau đó THAY THẾ và GIẢI QUYẾT các nỗi sợ hãi không cần thiết, không mong muốn và các khái niệm trước đó. Do do các nhà trị liệu tâm lý, các bác sĩ, y tá, nhân viên xã hội có thể học liệu pháp này và áp dụng vào các chương trình can thiệp, hỗ trợ và điều trị tâm lý cho thân chủ hoặc bệnh nhân.

2. Chia sẻ thông tin về khóa học Trị liệu tâm lý – thôi miên

Trong khoảng thời gian từ ngày 13 đến ngày 28 tháng 11 năm 2008, cùng với các giảng viên Bộ môn Tâm lý học, hai giảng viên thuộc Khoa Giáo dục học, Đại học Khoa Học Xã Hội và Nhân Văn TP.HCM đã tham gia khóa học Trị liệu Tâm lý- Liệu pháp thôi miên cơ bản do nhà trị liệu tâm lý-thôi miên, Dr. Hein Weijman, đến từ Hà Lan giảng dạy.

Trong 10 ngày giảng dạy, nhà trị liệu Hein đã cố gắng truyền đạt các kiến thức cô đọng nhất nhằm đào tạo nhà trị liệu có thể sử dụng tốt liệu pháp trị liệu tâm lý-thôi miên thông qua phương pháp giảng dạy tích cực như đóng vai, thảo luận nhóm, trải nghiệm, kể chuyện, sử dụng tranh ảnh… với kết quả mong đợi là học viên có hiểu biết tổng quát về toàn bộ hệ thống mô hình trị liệu tóm tắt. Học viên còn được huấn luyện các kỹ năng và quan điểm cơ bản để áp dụng vào trị liệu tâm lý cũng như các kinh nghiệm về các buổi học liệu pháp và trải nghiệm một số kỹ thuật can thiệp.

Sau đây là tóm tắt tiến trình làm việc với thân chủ, các nội dung cơ bản, các tài liệu được ông dùng để tham khảo và vài ý kiến về các yếu tố và chức năng của liệu pháp tâm lý-thôi miên.

Các tiến trình làm việc với thân chủ
– Cách làm việc ban đầu với thân chủ (making rapport)
– Nhịp độ thảo luận (pacing)
– Tìm hiểu thế giới quan (world concept)
– Thư giãn (relax)
– Đưa thân chủ vào trạng thái mơ có nhận thức (trance)
– Làm rõ vấn đề, tìm hiểu các “Trigger” của thân chủ
– Lập kế họach chẩn đoán
– Điều trị – nâng cao năng lực cho thân chủ

Các nội dung cô đọng nhất được ông chắt lọc và truyền thụ như sau:
– Mô hình Meta
– Mô hình tư vấn
– Mô hình tam giác
– Mô hình phễu
– Mô hình to-nhỏ
– Sáu bước làm rõ vấn đề
– Các cơ chế bảo vệ
– Cách thức thư giãn
– Cách thức đưa thân chủ vào trạng thái mơ có nhận thức
– Kế hoạch chẩn đoán và trị liệu

Các tài liệu được ông sử dụng để tham khảo:
Các kỹ thuật huấn luyện và các mô hình can thiệp được sử dụng dựa trên các lý thuyết và kinh nghiệm của các chuyên gia: Carl Jung (tâm lý học chức năng) Anna Freud (cơ chế tự vệ); Carl Rogers (tham vấn); Milton Erickson (liệu pháp thôi miên, liệu pháp hệ thống); Richard Bandler (chương trình ngôn ngữ-thần kinh/ neuro-linguistic programming)

Từ kinh nghiệm cá nhân (vừa dịch bài viết, dịch nói, cùng học tập, và trải nghiệm trị liệu), tôi thấy rằng đây là một liệu pháp rất hữu ích có thể dùng cho nhiều mục đích trong y học và trị liệu tâm lý và cho chính bản thân nghề nghiệp của tôi. Do đó, tôi rất vui được chia sẻ thông tin này đến các đồng nghiệp những người làm việc trong lĩnh vực tư vấn và trị liêu tâm lý.

ThS. Lê Thị Minh Tâm